Thưa các bác các anh chi ̣, đức Phật thường nói một pháp rất là hay. Ngài nói rằng chúng ta thường thường người nào cũng bi ̣ tam độc làm cho mình trúng độc. Tam độc là gì? Là tham, sân, si. Ba chữ tham, sân, si này dường như không có người Phật tử Việt Nam nào mà không biết ba chữ đó cả: tham, sân, si.
Các bác có biết rằng ba chữ này thâm sâu lắm. Tại vì tham, sân, si là ba trạng thái của tâm, nhưng nếu chúng ta nhìn vào năng lượng trong người thì con người mình phải ăn cái gì đó để mà duy trì cái tham, sân, si này. Mình có ba cái equivalent, ba cái tương đương với tham, sân, si này, rất là phổ biến. Tham là cái lòng tham. Lòng tham lúc nào cũng không đáy cả, và lòng tham thường thường đi với chuyện addiction, mình gọi là nghiện ngập. Thức ăn làm cho mình nghiện ngập nhất chính là thức ăn ngọt – đường. Mà đường hóa học bây giờ mình gọ i là high fructose corn syrup, dễ sợ vô cùng. Đó là một thứ rất dễ dàng vào trong người mình nhưng mà nó lại tạo ra rất nhiều chất độc nằm trong tế bào làm nó không thể nào sống như bình thường được. Cho nên khi mình ăn đồ ngọt mà có chất hóa học, đề chữ sugar đó thì mình biết mình đang bi ̣trúng độc. Uống nước coco cola, uống mấy thứ nước trong bình mà họ làm đường hóa học cho mình uống thì đó đúng là một độc tố. Cho nên chúng ta không nên uống hay là ăn những thứ gì làm cho mình nghiện ngập. Đứng đầu của nghiện ngập là đồ ngọt các bác. Cho nên người Mỹ thường gọi là sweet tooth. Răng mà mình gọi là răng ngọt, tức là mình thích đồ ngọt. Thật sự ra đó là lòng tham. Cho nên đầu tiên chúng ta nên bỏ ăn những thứ đường hóa học. Từ từ chúng ta bỏ những thứ đường khác vì những thứ đó điều là những thứ tạo nên lòng tham, những độc tố kinh khủng trong người của mình lắm.
Thứ nhì là sân. Sân là gì? Sân là sự giận dữ, một cảm xúc mà mình không thể nào làm chủ, control được. Nó bộc phát lên rất là mau. Mình giận, mình lẫy, đủ thứ cả. Nhưng bác có biết đồ ăn mà giúp duy trì lòng giận dữ, sân hận là cái gì không? Chính là thi ̣t thà, thi ̣t. Máu huyết của chúng sinh kinh khủng lắm. Khi mình ăn thi ̣t chúng sinh vào trong bụng thì mình có nợ máu. Mà có nợ máu đó, khi nó vào trong bụng của mình rồi thì mình khó làm chủ cái bụng của mình được lắm các bác ơi. Cho nên, ăn thi ̣t, ăn mặn là con đường không nên. Nhất là nếu các bác đã lớn tuổi rồi thì mình nên tránh vì thi ̣t có nhiều chất độc lắm, không tốt cho sức khoẻ của mình đâu. Tất cả thi ̣t bò, thi ̣t heo đều có rất nhiều chất độc và bây giờ cá còn có nhiều chất độc nữa. Thủy ngân trong cá rất là nhiều các bác. Cho nên mình tránh đi. Và cuối cùng cả, làm cho mình khốn đốn rất nhiều, bi ̣nh hoạn xảy ra là cái chất mà mình gọi là trứng gà tức là trứng công nghiệp, là những cái không tốt cho sức khỏe của mình đâu. Bây giờ càng ngày người ta càng chứng minh rằng đa số những tế bào ung thư sống nhờ vào cái mình gọi là animal protein, tức là chất đạm của động vật. Nếu mà mình ngồi nghĩ sâu sắc thì mình thấy rằng chất độc của thi ̣t gắn liền với sân, với lòng sân hận, giận dữ. Thưa bác, vì thế chúng ta nên tránh, và đầu tiên là mình bớt ăn thi ̣t của chúng sanh, và sau đó là mình từ từ giảm lần và ăn chay trường.
Thầy đề nghi ̣ là mình có thể ăn theo cách là chay đơn, chay đôi, và chay đẹp. Chay đơn là một ngày ba bữa thì mình ăn một bữa chay thôi. Bữa sáng mình không ăn cái gì có chất sữa, có chất gì của động vật. Sau rồi, ăn chay đôi. Ăn chay đôi có nghĩa là một ngày ba bữa thì mình ăn hai bữa chay, ví dụ như ăn sáng và trưa. Và cuối cùng mình ăn chay đẹp, có nghĩa là buổi sáng, buổi chiều và bữa tối, tất cả mình đều ăn chay cả thì đó gọi là chay đẹp. Có người nói với Thầy, “thưa Thầy, con ăn chay đẹp dễ lắm. Một ngày con ăn ba bữa rất là dễ. Thì bà vợ mới nói “sao anh ăn ba bữa mà dễ Thầy. Một buổi chay anh cũng không ăn nữa. Tui dọn đồ chay anh không ăn, mà anh dám nói với Thầy là anh ăn ba bữa dễ à?”. Thì bác đó mới nói rằng “thưa Thầy một ngày con ăn tới bảy bữa lận. Cho nên ba bữa chay ăn rất là dễ.” Thưa bác chay đẹp là ăn hoàn toàn chay luôn. Bất kỳ món ăn nào mình bỏ vào miệng cũng là chay cả. Chay có nghĩa là sao. Là ăn thực phẩm mình gọi là thực vật. Và nó là plant-based. Nhưng mà mình cũng phải cẩn thận vì ăn thực vật có nhiều biến hóa trong đó lắm. Thầy sẽ nói một bài khác về chuyện này, nhưng các bác nhớ đầu tiên cả là tham thì đồ ăn gắn liền với đồ ăn làm cho mình nghiện ngập – chất ngọ t. Thứ nhì là cái sân, đồ ăn gắn liền với cái sân là thi ̣t thà, là nợ máu, là cái mà mình phải duy trì cycle of violence, mình gọi là chu kỳ bạo lực. Cho nên mình nên ngừng chu kỳ bạo lực bằng cách là mình nên ăn chay. Ăn plant-based food.
Và thứ ba, cuối cùng cả là si. Si là đồ tạo ra những chuyện mà mình gọi là confused. Si thường thường di ̣ch ra là confusion, foolishness, stupidity, hay là ignorance. Thưa bác, tiếng Mỹ những chữ đó là chữ si. Những đồ đó có thể là những chất rượu làm mình si mê lầm lạc. Như là chất say đó. Nhưng đồng thời cũng có một cái làm cho mình si mê lầm lạc vô cùng. Khi bác thấy bác cầm một cái hộp bác mua, và bác đọc thì bác thấy choáng váng vì có nhiều chất hóa học quá, đủ thứ trong đó mà mình không biết cái này là hay hay dở. Cuối cùng mình chỉ cầm cái hộp, coi cái hộp nào đẹp thì mình mua thôi. Mình không đọc được chữ nữa. Người Việt Nam mình khi ở Mỹ, mình không hiểu chữ đó nói gì nữa. Cho nên, si đối với quan hệ đồ ăn đó là những thứ làm cho mình bi ̣ confused, mình bi ̣ mê mờ mà mình không hiểu trong đó là cái gì. Nên si ở trong cái nhóm đồ ăn là những processed food, những đồ ăn hóa học, trải qua rất nhiều biến hóa rồi, không còn nguyên chất nữa. Bây giờ mình thấy nhiều đồ ăn mà genetically altered, tức là những đồ ăn đã được cải đổi ngay trong lúc nó còn là hạt giống nữa. Trong tế bào, trong DNA. Và cuối cùng các bác biết sao không? Chuyện si này, đồ ăn không những đồ ăn làm cho mình say mất đi lý trí mà những thứ đồ ăn mà mình không hiểu được những gì họ bỏ trong bao, trong hộp, trong thùng. Rồi họ viết giải thích lung tung ở ngoài cả. Những đồ ăn không thuần túy. Mình nên ăn những gì có nguyên vi ̣. Những gì có mùi vi nguyên thủy của nó thường là rất tốt. Mình ăn rau, ăn quả, ăn ngũ cốc.
Những cái đó rất là giản di ̣, nhưng chính là những cái làm cho cuộc sống của mình thêm đẹp và mình ra khỏi độc tố. Đa số những thực phẩm hóa học, ngửi mùi hóa học thôi thì mình đã bi ̣nh rồi. Tam độc tham, sân, si này mình phải hiểu nó đi vào trong thức ăn uống. Nó làm cho mình không những bi ̣ nghiện ngập, mình bi ̣ confused và mình bi ̣ kẹt trong vòng luẩn quẩn đó. Thầy hy vọng ngày hôm nay, các bác có một ngày rất đẹp mà mình gọi là Sunday morning.
Cám ơn các bác đã lắng nghe.
(A transcript of Dharma Espresso speech on Sep 03, 2017)
by the CompaSS transcription and translation team